Hướng dẫn kỹ thuật trồng quýt – Chăm sóc cây quýt đúng cách
Tóm tắt nội dung
- Giới thiệu về cây quýt
- Các giống quýt phổ biến
- Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây quýt
- Kết luận
Cây quýt là một trong những loại cây ăn quả được ưa chuộng rộng rãi tại Việt Nam, không chỉ bởi hương vị thơm ngon, mà còn vì giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật trồng quýt, từ việc lựa chọn giống, chuẩn bị đất trồng, đến chăm sóc và thu hoạch, giúp bạn có thể tự tin bắt đầu và phát triển vườn quýt của mình.
Giới thiệu về cây quýt
Cây quýt (tên khoa học: Citrus reticulata) là một loài cây thuộc họ Cam quýt (Rutaceae), được trồng rộng rãi ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Đây là loại cây ăn quả có nguồn gốc từ Trung Quốc và đã được du nhập vào nước ta từ rất lâu đời.
Đặc điểm sinh học của cây quýt
Cây quýt có chiều cao trung bình từ 3-5m, thân gỗ cứng, cành lá xum xuê. Lá quýt hình mũi mác, mép lá nguyên, khi vò có mùi thơm đặc trưng. Hoa quýt màu trắng, thơm dịu, thường nở vào mùa xuân. Quả quýt hình cầu dẹt, vỏ dày và dễ bóc, bên trong chia thành nhiều múi.
Giá trị dinh dưỡng và kinh tế
Quả quýt chứa nhiều vitamin C, A, chất xơ, và các khoáng chất như kali, canxi. Chúng có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, và hỗ trợ tiêu hóa. Về mặt kinh tế, cây quýt mang lại lợi nhuận cao cho người trồng:
- Năng suất: 15-20 tấn/ha
- Giá bán: 20.000-50.000 đồng/kg (tùy giống và thời điểm)
- Thu nhập: 300-600 triệu đồng/ha
Điều kiện khí hậu và đất trồng
Cây quýt thích hợp với khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới:
- Nhiệt độ: 20-30°C
- Ánh sáng: 1.500-2.000 giờ nắng/năm
- Lượng mưa: 1.200-1.800mm/năm
Đất trồng tốt nhất là đất thịt pha cát, thoát nước tốt, pH từ 5,5-6,5.
Phân bố vùng trồng quýt ở Việt Nam
Vùng | Tỉnh | Giống quýt phổ biến |
---|---|---|
Miền Bắc | Hòa Bình, Bắc Kạn, Hà Giang | Quýt Bắc Kạn, Quýt chum Hà Giang |
Miền Trung | Nghệ An, Hà Tĩnh | Quýt hồng |
Miền Nam | Tiền Giang, Vĩnh Long | Quýt đường, Quýt ngọt miền nam |
Các giống quýt phổ biến
Việt Nam có nhiều giống quýt đa dạng, mỗi giống có đặc điểm và hương vị riêng biệt, phù hợp với từng vùng khí hậu khác nhau.
Giống quýt đường (quýt da xanh)
Quýt đường da xanh có nguồn gốc từ miền Nam, được trồng nhiều ở Tiền Giang, Vĩnh Long. Đặc điểm nổi bật:
- Quả to, trọng lượng 150-200g
- Vỏ xanh, láng bóng, dễ bóc
- Thịt quả vàng đậm, ít hạt, rất ngọt
- Năng suất: 20-25 tấn/ha
- Thời gian thu hoạch: tháng 11-1
Giống quýt hồng (quýt tiều)
Quýt hồng là đặc sản của Nghệ An, Hà Tĩnh, có hương vị đặc trưng:
- Quả nhỏ, trọng lượng 80-120g
- Vỏ màu hồng cam khi chín, mỏng
- Thịt quả cam đậm, chua ngọt
- Năng suất: 15-20 tấn/ha
- Thời gian thu hoạch: tháng 10-12
Giống quýt Bắc Kạn
Quýt Bắc Kạn nổi tiếng với hương thơm đặc biệt và vị ngọt thanh:
- Quả nhỏ đến trung bình, 100-150g
- Vỏ màu vàng cam, dày, dễ bóc
- Thịt quả vàng, nhiều nước, ít hạt
- Năng suất: 15-18 tấn/ha
- Thời gian thu hoạch: tháng 11-1
Giống quýt chum Hà Giang
Quýt chum là đặc sản vùng cao Hà Giang:
- Quả nhỏ, trọng lượng 60-80g
- Vỏ mỏng, màu vàng đậm
- Thịt quả cam, chua ngọt, thơm
- Năng suất: 10-15 tấn/ha
- Thời gian thu hoạch: tháng 9-11
Giống quýt ngọt miền nam
Giống quýt này được cải tiến để phù hợp với khí hậu Nam Bộ:
- Quả to, trọng lượng 200-250g
- Vỏ màu cam sáng, mỏng
- Thịt quả cam đậm, rất ngọt, không hạt
- Năng suất: 25-30 tấn/ha
- Thời gian thu hoạch: tháng 12-2
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây quýt
Để có một vườn quýt xanh tốt, cho năng suất cao, bạn cần nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc cây quýt.
Lựa chọn cây giống quýt
Nguồn gốc cây giống
- Mua cây giống quýt từ cơ sở uy tín: trại giống, viện nghiên cứu
- Kiểm tra giấy chứng nhận nguồn gốc
Đặc điểm cây giống tốt
- Tuổi cây: 6-12 tháng
- Chiều cao: 40-60cm
- Thân cứng, không cong vẹo
- Lá xanh đậm, không có dấu hiệu bệnh
Phương pháp nhân giống
- Chiết cành: Giữ được đặc tính giống
- Ghép mắt: vẫn giữ được đặc tính giống, tạo cây khỏe, chống chịu tốt
- Giâm cành: ít phổ biến, khó thực hiện
Thời điểm trồng quýt và mật độ trồng quýt
Thời điểm trồng thích hợp
- Miền Bắc: tháng 2-3 hoặc 8-9
- Miền Nam: quanh năm, tốt nhất là đầu mùa mưa
Mật độ trồng
- Quýt đường, quýt ngọt: 4x4m (625 cây/ha)
- Quýt hồng, quýt Bắc Kạn: 3x3m (1.111 cây/ha)
- Quýt chum: 2,5×2,5m (1.600 cây/ha)
Thiết kế vườn
- Hàng chính: cây quýt
- Hàng phụ: cây che nắng chắn gió (cây muồng đen, cây gỗ tếch, cây gáo vàng, cây xoan đào…)
- Lối đi: rộng 2-3m, thuận tiện chăm sóc
Kỹ thuật đào hố, chuẩn bị đất trồng quýt
Kích thước hố
- Đường kính: 60-80cm
- Sâu: 60-80cm
- Đào trước khi trồng 1-2 tháng
Chuẩn bị đất
- Trồng cây trong hố: mỗi hố trộn với phân chuồng (20kg), lân (1kg), vôi (0,5kg)
- Trồng cây trên luống: Liều lượng phân bón lót tương tự như trồng trong hố (chia đều mỗi cây)
Cải tạo đất
- Đất chua: bón 1-1,5 tấn vôi/ha
- Đất nghèo dinh dưỡng: bón 20-30 tấn phân chuồng/ha
- Đất khô: tủ rơm, trồng cỏ giữ ẩm (cỏ lạc dại, cỏ thài lài, cỏ lá gừng…)
Cách trồng cây quýt giống
Các bước trồng
- Đặt cây thẳng giữa hố
- Lấp đất mặt, nén chặt gốc
- Tưới nước (10-15 lít/cây)
- Cắm cọc, buộc cây tránh gió
Chăm sóc sau trồng
- 10 ngày đầu: che nắng, giữ ẩm
- 1 tháng đầu: hạn chế phân bón
- Sau 1 tháng: bón thúc NPK
Tạo tán cây
- Năm 1: giữ 3-4 cành chính
- Năm 2-3: tỉa cành trong, cành sâu bệnh
- Từ năm 4: tạo tán theo dạng tỏa đều, mỗi cành phát sinh thêm 2-3 cành thứ cấp. Giới hạn chiều cao 4m 5m đổ lại để tiện chăm sóc, thu hoạch
Kỹ thuật chăm sóc cây quýt
Tưới nước (mùa khô)
- Giai đoạn ra hoa, đậu quả: 2 lần/tuần
- Giai đoạn phát triển quả: 7-10 ngày/lần
- Lượng nước: 30-50 lít/cây/lần
Bón phân
Giai đoạn | NPK (kg/cây) | Phân chuồng (kg/cây) | Tần suất |
---|---|---|---|
1-3 năm | 0,3-0,5 | 10-15 | 3 lần/năm |
4-6 năm | 0,6-1 | 15-20 | 3 lần/năm |
>6 năm | 1-1,5 | 20-30 | 3 lần/năm |
Tỉa cành, tạo tán
- Tỉa cành già, cành bệnh: sau thu hoạch
- Tỉa cành trong: trước khi ra hoa
- Giữ tán hình chén, thông thoáng
Tủ gốc, làm cỏ
- Tủ gốc: rơm, cỏ khô (dày 5-7cm)
- Làm cỏ: 2-3 tháng/lần
- Không làm tổn thương rễ cây
Phòng trừ sâu bệnh cho cây quýt
Sâu hại chính và cách phòng trừ
- Rệp sáp: phun dầu khoáng 1,5%
- Nhện đỏ: phun Abamectin (1-1,5ml/lít)
- Sâu vẽ bùa: phun Chlorpyrifos (2-3ml/lít)
Bệnh hại chính và cách phòng trừ
- Bệnh chảy mủ xì mủ: cạo vết bệnh, bôi Copper
- Bệnh thán thư: phun Azoxystrobin (1-1,5g/lít)
- Bệnh vàng lá: bón phân cân đối, tưới đủ nước
Biện pháp phòng trừ tổng hợp
- Vệ sinh vườn: thu gom lá rụng, quả bệnh
- Sử dụng thiên địch: các loại ong ký sinh, chim chóc, nấm đối kháng (trichoderma x bacillus)
- Trồng xen cây thảo dược: sả, kinh giới
Thu hoạch và bảo quản trái quýt
Xác định thời điểm thu hoạch
- Vỏ quýt chuyển màu đặc trưng
- Quả căng tròn, chắc tay
- Thử nếm: đạt độ ngọt mong muốn
Kỹ thuật thu hái
- Dùng kéo sắc, cắt cuống
- Tránh làm tổn thương vỏ quả
- Thu vào buổi sáng, tránh mưa
Phân loại và đóng gói
- Loại 1: quả to, đẹp, không tỳ vết
- Loại 2: quả nhỏ hoặc hơi xước
- Đóng thùng xốp hoặc sọt nhựa
- Nên bọc từng quả bằng giấy hoặc mút xốp chuyên dụng
Bảo quản
- Nhiệt độ: 5-8°C
- Độ ẩm: 85-90%
- Thời gian: 1-2 tháng (tùy giống)
Kết luận
Trên đây là một số thông tin về các giống quýt phổ biến và kỹ thuật trồng, chăm sóc cây quýt mà bạn có thể tham khảo. Việc áp dụng đúng kỹ thuật sẽ giúp cho cây quýt phát triển tốt, cho năng suất cao và trái ngon. Hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Chúc bạn thành công trong việc trồng và chăm sóc cây quýt!
Tìm kiếm : quýt đường tiến đạt ban mê, kỹ thuật trồng quýt đường, cam sành tiến đạt ban mê, cach cham cay quyt, trái sapoche các món ngon, mắc ca oc tiến đạt ban mê, huon dan trong cay quyit duong, Ky thuât trông quyt ngot, Ky thuât trông quyt, ky thuat cham soc quyet duong